Acaba de saír á luz, baixo o lema “Construíndo espazos de aprendizaxe”, o segundo número da colección Contextos Universitarios Transformadores (CUT) .
O novo número agrupa un total de 34 comunicacións e 20 posters que foron presentados no marco das III Xornadas de Innovación da UDC celebradas o pasado mes de novembro de 2018.
Nesta edición atoparedes interesantísimas achegas de propostas innovadoras desenvolvidas nas aulas da UDC, que xiran en torno a 4 liñas temáticas principais:
Aplicación educativa das Tecnoloxías da Información e da Comunicación (TIC)
Confiamos en que esta iniciativa sexa de utilidade tanto para a aprendizaxe e a formación do profesorado universitario como para abrir as nosas aulas á sociedade en prol do coñecemento e dunha formación universal e aberta.
Desde o CUFIE queremos dar as grazas ao profesorado da Universidade da Coruña pola súa implicación e o seu esforzo pola mellora contínua, tanto dos procesos de aprendizaxe do seu alumnado como da súa propia práctica docente.
Como sabedes, o pasado martes 22 acudimos a Madrid á gala de entrega de premios Innovación MiríadaX logo de quedar entre os 10 finalistas ao mellor MOOC do ano co curso “Música para el siglo XXI: aportaciones del software libre a la educación musical”. Este curso, deseñado e impartido en colaboración coa Universidade de Cádiz, foi seleccionado entre máis de 89 candidaturas de 8 países diferentes. Para nós, que acabamos de iniciarnos neste mundo da formación aberta e masiva, estar aí entre os mellores era de por si un auténtico premio ao esforzo e ao traballo de tantos meses.
Desde a idea inicial, que partiu de dúas profesoras que son un exemplo de constancia e tesón – Rocío Chao e Sara Román- ata o producto final, houbo un longo camiño de procura de medios materiais e humanos, de trámites burocráticos e de horas, moitas horas de traballo por parte dos equipos docentes e técnicos de ambas universidades. Desde logo, todos e todas coincidimos en algo: mereceu moito a pena.
Para que vos fagades unha idea rápida da visibilidade que estes cursos outorgan á nosa universidade aquí vos deixamos un mapa co número de inscritos por países:
En definitiva, acudimos a Madrid a profesora Rocío Chao e mais eu, a técnica de teleformación do CUFIE, acompañadas do vicerreitor de Economía, Domingo Calvo en representación da Universidade da Coruña. Alí tivemos ocasión de coñecer persoalmente ao equipo de profesionais de MiríadaX, aos que temos que agradecer profundamente a súa amabilidade e dedicación, así como tamén ao resto de finalistas de outras universidades tanto nacionais como internacionais. Aínda que, como dicía, para nós ese xa foi de por si un premio, resultamos agraciados con un dos catro recoñecementos que figuraban nas bases da convocatoria.
E, como non todo ía ser traballar, tamén fomos convidados a un estupendo almorzo na propia sede de MiríadaX. Unha honra que esperamos repetir en edicións posteriores e… por que non? aspirar a gañar o primeiro premio!
Comeza un novo ano e nós dámoslle a benvida con unha estrea inmellorable: un novo curso MOOC titulado “Tecnologías para la participación activa en la diversidad funcional”. Se vos interesan as tecnoloxías e ademais traballades ou convivides con persoas con diversidade funcional, este curso pode ser o voso mellor obxectivo para este ano novo.
O curso é gratuíto e só tedes que crear unha conta para poder acceder a todos os seus contidos e actividades. Ten unha duración de 4 semanas con unha dedicación estimada de 4 horas de estudo por semana. Este MOOC, fai un interesante percorrido polos distintos produtos tecnolóxicos que permiten fomentar a autonomía das persoas con diversidade funcional e tamén por aplicacións e software que se pode empregar para ese mesmo fin como Scratch ou Makey-Makey. O equipo docente está formado polos seguintes profesores doutores da Universidade da Coruña: Javier Pereira, Thais Pousada, Betania Groba e Laura Nieto. Ao remate, teredes opción de solicitar un certificado de superación do curso que acreditará os vosos coñecementos.
Aquí vos deixamos o vídeo de presentación que fai un resumo das principais liñas temáticas e actividades do curso:
Verdade que é interesante? Pois inscríbete e difunde!!
Remata un ano máis e quixemos despedilo con un vídeo de todo o equipo felicitándovos o nadal a todas as persoas que nos apoiades e que colaborades coas nosas iniciativas e proxectos. Grazas de corazón a todos e todas por dar sentido ao noso traballo:
Para nós foi un ano intenso de traballo este 2018 que afrontamos con ilusión, como sempre facemos con todo aquilo no que nos embarcamos. Facemos a continuación un resumo breve das nosas actividades:
Continuamos coa renovación dos distintos Planos de Formación que xestionamos engadindo novos cursos e ampliando a oferta de cursos en liña pola alta demanda e aceptación que teñen.
Ampliamos a colaboración con outros servizos da UDC coordinando accións formativas e xornadas. Concretamente, á colaboración coa Escola Internacional de Doutoramente e co Servizo de Bibliotecas que viñamos mantendo, sumamos este ano outra co CITIC, a través dun interesante curso semipresencial que foi todo un éxito:
Actualizamos a nosa web para facilitarvos a navegación e a localización dos distintos servizos que ofertamos.
Lanzamos a principios deste ano aI Convocatoria de MOOCs (Cursos Masivos Abertos en liña) da Universidade da Coruña nunha aposta firme por parte da Vicerreitoría de Oferta Académica e Innovación Docente pola difusión do coñecemento en aberto que dará un importante impulso á proxección internacional da nosa universidade. Ademais, estamos moi felices porque tivemos a honra de quedar entre os 10 finalistas ao Premio Innovación Educativa MiríadaX 2018co noso primeiro MOOC impartido nesta plataforma: “Música para el S.XXI: Aportaciones del Software Libre a la educación musical”
Neste momento estamos ultimando o seguinte MOOC que se impartirá en Xaneiro do 2019 en MiríadaX. Estade atentos porque estamos seguros de que será un éxito tamén 😉
Foi un ano intenso de viaxes para nós porque acudimos, en representación da UDC,a multitude de congresos e eventos relacionados coa Innovación e coa Atención á Diversidade en distintos puntos da xeografía española: Alicante, Zaragoza, Girona, Tenerife, Madrid e Murcia.
Celebramos a III Edición das Xornadas de Innovación Docente da UDC onde compartimos experiencias e reunimos, como novidade este ano, aos integrantes dos GIEs para poñer en común o traballo realizado no marco dos grupos. Tamén entregamos diplomas á primeira promoción de docentes noveles formados co programa bianual de formación PFI en formato integramente virtual.
Desde a Unidade de Atención á Diversidade organizamos as III xornadas sobre diversidade na UDC que este ano estivo dedicada ás enfermidades raras “Outra forma de voar”, que tivo unha grandísima acollida, con relatores da talla de Assier de la Iglesia, xogador do Ordizia-Basoa Banaketak, que nos contou a súa experiencia como afectado de Esclerose Múltiple e o seu proxecto #BailaconEM.
Con motivo do Día Internacional das Persoas con Discapacidade, celebrado o 3 de decembro, dende a nosa universidade, encargada da coordinación do Grupo de Comunicación da Red SAPDUdentro de CRUE-Asuntos Estudiantiles, lanzamos a campaña #MasQServicios a través dun vídeo que daba a coñecer o traballo da rede de unidades de atención á diversidade das universidades españolas. A campaña foi froito do traballo colaborativo de toda a rede e recolleuse e editouse en formato vídeo dende a nosa universidade.
Un ano máis, o proxecto Espazo Compartido segue a formar a rapazas e rapaces con discapacidade intelectual dentro da nosa universidade. Este ano o alumnado realizou o seu primeiro período de prácticas e comezou a súa andaina no seu segundo e derradeiro ano. Tamen conseguimos o seu recoñecemento como título propio na UDC, o que o asenta como un proxecto estable e unha iniciativa de responsabilidade social dentro do ámbito universitario. O 9 de febreiro deste ano o Campus de Ferrol acolleu a segunda xornada de traballo da rede de programas universitarios para a inserción laboral de persoas con discapacidade, que neste vindeiro 2019 nos levará a Granada.
Pois este foi, dun xeito resumido, o noso ano 2018. Como non paramos, estamos xa argallando novos proxectos que sacaremos á luz durante o 2019. Esperamos que sexa un bo ano para todos e todas!! unha aperta de todo o equipo do CUFIE!
Hai uns días que remataron as III Xornadas de Innovación Docente da UDC e queremos, coma sempre, compartir con vós os resultados e impresións que fomos recollendo durante os dous días que durou esta edición.
Temos que dicir que en xeral, quedamos coa idea de que este ano melloramos en bastantes aspectos con respecto a edicións anteriores e queremos que saibades que ese optimismo e esa enerxía positiva debémosvola a todos e todas os que asististes. Por iso, e ante todo, MOITÍSIMAS GRAZAS.
Inauguración oficial das III XID polo reitor Julio Abalde, a vicerreitora Nancy Vázquez e o decano da fac. de CC. da Educación, Manuel Peralbo.
Imos pois cos datos:
O programa
Como podedes ver no programa, esta edición – seguindo as vosas suxerencias do ano anterior- tratamos de facela máis dinámica repartíndoa en dous días e reducindo os horarios de tarde. Coidamos que isto facilitou bastante a asistencia.
O público
Por outro lado, seguramente grazas ao traballo de difusión no que colaborou moitísimo o noso relator convidado Antonio Fernández-Coca, o número de inscritos incrementouse significativamente respecto de edicións anteriores chegando a superar os 200 inscritos este ano.
O relator convidado: Antonio Fernández-Coca
Como era de agardar, a charla do noso convidado non só non defraudou, senón que batiu récords de asistencia con respecto a edicións anteriores e tivo unha grande repercusión, como veremos logo, nas redes. Isto débese ao inxente traballo transmedia que fixo Antonio programando unha serie de chíos e de vídeos na súa canle de youtube, que ían publicándose secuencialmente segundo avanzaba a súa charla. Xenial!
Comunicacións, pósters e paneis de experiencias
Tamén seguindo as vosas suxerencias, aprobáronse un maior número de comunicacións e pósters con respecto a anos anteriores (39 comunicacións, 4 paneis de experiencias e 23 pósters). Asimesmo, agrupáronse as mesas de comunicacións por áreas temáticas para facilitarvos a selección de mesa aos asistentes. O que non logramos foi agrupar todas as mesas nunha soa planta da facultade tal como demandastes na edición anterior. Isto débese a que son días lectivos e dependemos das aulas nas que non haxa clases.
GIEncontros
Como novidade nesta edición, integráronse no marco das xornadas os GIEncontros cuxo obxectivo era a posta en común do traballo que realizaron os Grupos de Innovación Educativa da UDC. Coidamos que aquí foi onde tivemos máis problemas de organización debido á masiva asistencia dos integrantes dos GIE que dificultou a xestión dos tempos de intervención de cada un. Temos máis de 70 GIEs rexistrados e só 30 deles confirmaran inicialmente a súa asistencia, sen embargo, acudiron prácticamente a totalidade. Por esta vez, quedámonos con ese dato positivo do interese suscitado por este encontro. O ano que vén, tentaremos organizalo doutro xeito para darvos voz a todos os interesados.
A vicerreitora Nancy Vázquez moderando os GIEncontros
Clausura e entrega de diplomas do PFI
Para rematar tivemos un acto moi emotivo onde o director do Cufie, Enrique de la Torre e a Vicerreitora Nancy Vázquez entregaron os diplomas aos profesores noveles que remataron con éxito o novo plan bianual de formación en modalidade integramente virtual posto en marcha polo Cufie. Parabéns a esa nova canteira docente da UDC!!
Dous días pois cargados de experiencias e emocións que sempre nos deixan un pouso de tristura cando rematan e unha inmensa ansia de superación para a seguinte edición.
Estamos contentísimos de anunciar que “Música para el S.XXI: aportaciones del sotfware libre a la educación musical“, o 1º MOOC lanzado pola Universidade da Coruña en colaboración coa Universidade de Cádiz está entre os 10 finalistas ao premio Innovación Educativa MiríadaX 2018. Non podemos estar máis felices por este recoñecemento ao excelente traballo tanto do/as nosos docentes como dos compañeiro/as da Universidade de Cádiz. No caso da UDC, todo o proceso de deseño, gravación e edición dos cursos MOOC estase a coordinar desde a Unidade de Teleformación do CUFIE. Ademáis, para este primeiro curso MOOC, contamos coa inestimable colaboración do servizo técnico de audiovisuais da Facultade de CC. da Comunicación da UDC, así como con alumnado bolseiro desta mesma facultade. Vaia este recoñecemento tamén para eles!
O noso MOOC foi seleccionado entre 89 candidaturas de 44 universidades de 8 países diferentes. Nunha primeira fase analízanse as enquisas de opinión do alumnado dos cursos, a taxa de finalización acadada, o deseño e a dinamización titorial. Ademáis faise unha revisión por pares realizada por docentes que impartiron cursos mooc. Na segunda fase, un comité editorial analiza e avalía a documentación da primeira fase e escolle aos 10 finalistas que optarán ao galardón. Este ano SOMOS os seguintes (por orde alfabética):
Como podedes ver, competimos con universidades moi potentes e con moita experiencia no campo dos MOOC. Aproveitamos para transmitir a nosa felicitación ao resto de finalistas. Para nós xa é todo un premio compartir espazo con eles nesta listaxe, agora queda agardar ao día 19 de novembro que será cando o xurado emita o seu veredicto.
O noso alumno Iván Vázquez fálanos da importancia de dispor dun/dunha intérprete de lingua de signos para o alumnado con diversidade funcional auditiva.
O protagonista do noso café de hoxe é Antonio Fernández-Coca, convidado de excepción que impartirá a conferencia plenaria das III Xornadas de Innovación Docente da UDC do próximo día 8 de Novembro.
Profesor titular da área Expresión Gráfica en Arquitectura, doutor en informática na Universitat de les Illes Balears (UIB), mestrado europeo en imaxe de síntese e animación por ordenador (MA ISCA) e licenciado en Belas Artes, exerce como docente, ilustrador e ademáis, como Vicerreitor de Campus Dixital e Transmedia da UIB.
Pero nós queremos que coñezades ao auténtico Antonio que hai detrás de todos eses títulos: un xoven de 52 anos recén cumpridos de orixe xerezana, criado en Sevilla, orgulloso neto de artesán zapateiro, inquedo, bulideiro, creativo, innovador, multidisciplinar e transversal, que pon tal paixón a todo o que fai que é imposible non contaxiarse da enerxía que irradia.
Nesta súa páxina el mesmo fai un resumo do seu interesante periplo de vida e das dificultades que tivo que enfrontar ante a drástica reducción horaria que sufriu a materia que imparte co plan Bolonia.
Baixo o título “Hay que salir del armario para entrar en el armario: diario de una experiencia docente innovadora” compartirá con vós as claves da súa premiada e recoñecida estratexia Docencia 4.0 (360º), toda unha filosofía docente que vai moito máis alá do mero uso das TICs na aula como potencial estímulo de cambio. Velaquí un breve adianto do que nos vai contar:
Alén diso, aquí queda unha proba máis de que o noso convidado é quen de demostrar con tan só 3 palabras (Docencia, paixón e vocación) e 1 minuto de vídeo, que a súa conferencia vai marcar un punto de inflexión para todo/as aqueles que levades tempo á procura dun cambio de rumbo na vosa docencia:
Tan só quedan dous días para inscribirse gratuitamente AQUÍ, vémonos na Facultade de CC. da Educación o próximo 8 de novembro!
No marco das accións encamiñadas a formar ao profesorado da UDC que está a deseñar os seus cursos MOOC, convidamos a un experto con grande experiencia e premiada traxectoria neste ámbito: o profesor Ángel Fidalgo, da Universidade Politécnica de Madrid. Seguramente moitos de vós o coñecedes grazas ao seu blogue Innovación Educativa ou mesmo fostes alumnos dalgún dos seus Moocs en MiríadaX.
Imaxe do Obradoiro que o profesor Fidalgo impartiu no CUFIE o pasado 3 de maio
O caso é que aproveitando que o profesor Fidalgo se desprazou á Coruña para impartir aos nosos profesores un obradoiro de elaboración de MOOCs, prantexámoslle algunhas cuestións como:
Son os MOOC unha moda que xa pasou ou seguen estando vixentes?
Deben as universidades facer unha aposta seria polos MOOC?
Que poden aportar aos profesores?
Non só se prestou moi amablemente, senón que ademáis, grabou en vídeo toda a entrevista e púxoa a disposición de todos nós. Aquí podedes vela (e pedimos desculpas polas faltas de ortografía do texto, pois a idea inicial non era que fose público):
Moitísimas grazas profesor polo obradoiro, polos azos e por facernos máis doado o camiño aos que comezamos a andadura!
Unha das razóns polas que estivemos “desaparecidos” deste blogue foi este novo proxecto no que estamos xa mergullados de cheo desde finais do ano pasado. Algo vos avanzabamos, se lembrades, sobre el no noso último post: a Universidade da Coruña vai lanzar ao longo do ano 2018 os seus primeiros cursos MOOC.
O termo MOOC (Massive Online Open Courses) foi acuñado por Dave Cormier e Bryan Alexander no ano 2008 en referencia ao curso “Connectivism and Connective Knowledge” organizado por George Siemens e Stephen Downes, profesores da Universidade de Manitoba (Canadá). Naquel curso matriculáronse preto de 2.500 persoas! pois a filosofía que subxace a este tipo de cursos é a do coñecemento aberto, en rede, onde miles de persoas poden colaborar e aprender dun xeito interconectado, colaborativo e gratuíto. En realidade, o fenómeno MOOC nace intimamente ligado ao precedente que sentaron iniciativas de impulso ao coñecemento aberto como foron a OCW (Open Course Wear) ou os REA (Recursos Educativos Abertos).
Aquí podedes escoitar ao propio Dave Cormier explicando o concepto MOOC:
O verdadeiro boom dos MOOCS produciuse a partires do ano 2012, que foi nomeado como “ano dos MOOCs” polo xornal The New York Times debido ao auxe que estes cursos experimentaron entre as universidades americanas da man de plataformas coma EdX, Coursera ou Udacity. Aquí en España o crecemento foi tamén espectacular, como pode apreciarse no mapa xa no ano 2015 o noso país era o 1º de Europa en número de cursos MOOC publicados:
Se ben é certo que esa euforia inicial se foi apagando un pouco debido a aspectos controvertidos dos MOOC como son o elevado grao de abandono ou a escasa calidade pedagóxica que algúns críticos lles achacan, tamén o é que a día de hoxe practicamente todas as universidades se sumaron xa a esta iniciativa ou están a facelo neste momento. Polo tanto, a teoría de que isto era unha moda pasaxeira ou un experimento de márketing semella superada pola evidencia de que, dun xeito ou doutro, este é un fenómeno que chegou para quedarse.
A UDC, se quere apostar pola innovación e pola achega do coñemento á sociedade, non pode permitirse quedar atrás e por iso asinamos un convenio a finais do pasado ano con MiríadaX, a primeira plataforma de MOOCs no ámbito hispano, que nos vai permitir dar difusión aos nosos cursos MOOC. A comezos de febreiro deste ano lanzamos a Primeira Convocatoria para a elaboración de MOOCs da Universidade da Coruña que tivo unha grande acollida por parte dos nosos docentes e que deu como resultado a aprobación de 5 interesantes proxectos nos que estamos xa traballando arreo e que agardamos que vexan a luz proximamente.
Ademais, estamos moi felices porque tivemos a honra de quedar entre os 
Profesor titular da área Expresión Gráfica en Arquitectura, doutor en informática na Universitat de les Illes Balears (UIB), mestrado europeo en imaxe de síntese e animación por ordenador (MA ISCA) e licenciado en Belas Artes, exerce como docente, ilustrador e ademáis, como Vicerreitor de Campus Dixital e Transmedia da UIB.
